با ﭙدرومادرسالمندم چه کنم؟

گفته می شود که سالمندی می تواند بهترین دوره زندگی باشد. سالخوردگی دوره ای است که به تدریج از مسئولیت های متعدّد شخص کاسته می شود. ﭙا گذاشتن به دوره بازنشستگی زمانی است که فرد زمان کافی ﭙیدا می کند تا به علائقی که یک عمرمایل به انجام آنها بود بپردازند مانند باغبانی، جهانگردی، دیدارهای مختلف، ورزش و امثال آن. همه این رویاها درصورتی به واقعیّت می ﭙیوندند که شخص سالخورده ازسلامتی برخوردارباشد و با مشکلات خاصّی مانند فقریا تنهایی مواجه نباشد. اکثرسالمندان جامعه ایرانی ما درشرایط کاملا متفاوتی عمرمی گذرانند. این افراد اکثرا مادروﭙدرهایی هستند که برای معالجه یا زندگی ودیدارازفرزندان و نوه های خود به این طرف دنیا سفرمی کنند. خیلی به ندرت مشاهده می کنیم که تمام فرزندان این افراد دریک شهریا کشورزندگی کنند. درنتیجه شاهد سفرهای بی شمارﭙدران و مادران سالمند بین شهرها وکشورهای مختلف دنیا هستیم. بستن و بازکردن چمدانها برای سفربه دوردنیا همراه با تحمّل اختلاف ساعت و مشکلات دیگربه مراتب برای افراد مسنّ مشکل ترازدیگران است. زمانی که مادران و ﭙدران مسنّ ﭙا به دوره بازنشستگی می گذارند ومایلند که درآرامش درکنارخانواده های خود زندگی کنند، باید چمدان ببندند و به دوردنیا سفرکنند. زمانی که این عزیزان به فرزندان خود درخارج ازوطن خود ملحق می شوند، تازه اوِّل دردسراست. زندگی درمملکت غریب، ناآشنایی با زبان، فرهنگ، خیابانها، مراکز خرید، غربت، اتّکای کامل به فرزندان، دوری ازآشنایان و فامیل به مراتب برای سالخوردگان مشکل ترازجوانان است. شرایط ایجاد شده برای فرزندان نیزدشواری های متعدّد خود را دارد. زمانی که مادران و ﭙدران ازایران می آیند، به اجباردرمنزل فرزندان خود اقامت می کنند. این نزدیکی ناگهانی فاصله درعین لذّت بخش بودن، می تواند دربسیاری ازموارد مشکل آفرین باشد. تمام ابعاد زندگی روزمره فرزندان و خانواده آنها اکنون با حضوردائمی مادروﭘدرتحت تاثیرواقع می شود. این اعضای جدید خانواده اکنون برای انجام اکثرکارهای ساده خود مانند تلفن زدن یا خرید رفتن متّکی به فرزندان خود می باشند. این اتّکای شدید به دلایل مختلفی ایجاد می شود از جمله ناآشنایی با زبان و جامعه وهمچنین نا آشنایی به خانه و روتین موجود درآن. این اتّکای مستمربارمسئولیت فرزندان را به یکباره چندین برابرمی کند. ﭙس ازمدّتی فرزندان دچارخستگی شدید شده، بدون آن که متوجّه بارسنگینی که بر ﭙشت آنها نهاده شده است باشند. این خستگی می تواند مقدِمه ای برمشکلات دیگری شود مانند اختلافات خانوادگی، افسردگی وغیره

امّا موضوع آن قدرها هم نا امیدکننده نیست. ﭙدران و مادران مسنّ و متّکی می توانند به چشم نوروگرمای خانه دیده شوند. تا آنجایی که می توانید اجازه ندهید که آنها احساس کنند که افرادی سربارو مزاحم هستند. نکته مهّمی که باید به آن توّجه کرد این است که عدم استقلال می تواند بزرگترین و آزاردهنده ترین مشکل افراد مسن باشد. زندگی دردیارغربت و دوری ازهریادآورآشنایی به خودی خود استقلال هرانسانی را ازاومی گیرد. را ههای ساده ای وجود دارد که می تواند به باز گرداندن استقلال به مادرها و ﭙدرهای مسنّ کمک کند

با مادرو ﭘدرمسنّ خود درتصمیم گیری های خود مشورت کنید

حتّی اگرمحتاج به مشورت با ﭙدرومادرخود نیستید یا به نظرشان اعتقاد ندارید، نظرخواهی ازآنها باعث می شود که احساس مفید بودن کنند و درنتیجه ازاحساس سرباربودن آنها کاسته شود

در کارهای روزمره از ﭙدرومادرخود کمک بخواهید

داشتن مسئولیّت هایی هرچند مختصروناچیز، حسّ خواستنی بودن و مفید بودن را درانسان ایجاد
می کند. به مادرو ﭘدرخود مسئولیّت هایی درداخل یا خارج خانه محوّل کنید مانند گرفتن مجلّه ایرانی، آبیاری گلها، بردن نوه ها به ﭘارک وامثال آن. اگر می توانید اجازه دهید که خودشان کارهایی که مایلند انجام دهند را انتخاب کنند. با این کاربه آنها حقّ انتخاب هم می دهید که به تامین کردن احساس استقلال کمک می کند

مادر و ﭘدرخود را به شرکت در برنامه های اجتماعی تشویق کنید

جامعه ایرانی ما مملو از برنامه هایی مخصوص سالمندان است. با شرکت دراین گردهمایی ها افراد مسنّ می توانند برای خود دوستانی ﭘیدا کنند که اوقات تنهایی خود را با آنها بگذرانند

درصورت امکان به ﭘدر ومادرخود اطاقی مخصوص به خود درخانه بدهید

داشتن فضای شخصی درایجاد وحفظ استقلال بسیارموثّراست. اتاقی که مادرو ﭘدربتوانند درهرزمان که مایل باشند اوقات شخصی خود را درآن سپری کنند می تواند درحفظ روحیه و احترام آنها نیز تاثیرزیادی بگذارد

مادرو ﭘدرخود را کمک و تشویق کنید که به کارهایی که به آنها علاقه دارند بپردازند

انجام کارهای جنبی مانند مطالعه، ورزش و ﭘیاده روی به مادرو ﭙدرها روحیه واستقلال می بخشد انجام این اعمال درحفظ سلامتی روحی و بدنی آنها نیزموثّراست

و از همه مهمتراستقلال مالی مادرو ﭘدرخود را حفظ کنید

هرگز اجازه ندهید که مادرو ﭘدرشما مجبورشوند ازشما تقاظای ﭘول کنند. نداشتن استقلال مالی در سنین سالخوردگی بزرگترین ضربه های روحی را به افراد وارد می کند. مطمئن شوید که مادرو ﭘدرتان همیشه دسترسی به ﭘول کافی داشته باشند

اگر به هر دلیلی با مادرو ﭙدرخود نمی سازید وازحضورآنها در منزل خود خشنود نیستید، دادن استقلال به آنها ازکشمکشها واختلافات نیزخواهد کاست. امّا اگرازحضورمادرو ﭙدرخود درزندگی خود و فرزندانتان خرسند هستید، به آنها نشان دهید که نورو گرمای منزلتان هستند و فقط برای نگهداری ازنوه ها و کمک در کارهای خانه دعوت نشده اند

www.shahrzadtherapy.com

شهرزاد شهریاری
BSc.Psych, MSW, RSW
لیسانس روانشناسی ازدانشگاه تورنتو
فوق لیسانس مددکاری از دانشگاه لوریر واترلو
زیرنظر کالج مددکاران انتاریوبه شماره ثبت: 816781